مِی (شراب) در متن‌های پارسیگ میانه (پهلوی)

..

مِی (شراب) در متن‌های پارسیگ میانه (پهلوی)

 در این‌جا آن‌چه در متن‌های باستانی ایران، پارسیگ میانه (پهلوی)، در مورد مِی (شراب)، مِی خوارگی (شراب خواری) و آیین‌ها و باورهای آن نوشته‌شده، را گردآوری کرده‌ام. با خوانش این نوشته‌ها می‌توان فرهنگ و چگونگی کارکرد اندیشه‌ی نیاکان ایرانی‌مان را بهتر بشناسیم. برای این جستجو و گرداوری از پایگاه دادگان پارسیگ (Pārsīg Database)، پایگاه داده‌های زبان پارسی میانه استفاده‌شده.

در ادامه‌ی این جستجو و گرداوری، اگر شما هم متنی را می‌شناسید که در آن از شراب، می و مِی خوارگی گفته‌شده است آن را به ما نشان دهید و با ما به اشتراک بگذارید.

متون فارسی میانه زردشتی

متن نخست: اندرز آذرباد مهرسپندان

گفتار 1

dōst kahwan dōst ī nōg gīr, čē dōst kahwan ōwōn homānāg čiyōn may kahwan ka har čand kahwantar pad xwarišn ī šahryārān wēš weh ud sazāgtar šāyēd. (Jamasp-Asana, 1913, pp.66-67)

دوست کهن را دوست نو گیر، زیرا دوست کهن همانند میِ (شراب) کهنه است که هرچقدر کهنه‌تر [باشد] برای خوردنِ شهریاران بیشتر بهتر و سزاوارتر شاید (= می‌تواند باشد). (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

گفتار 2

may paymān xwar čē kē may apaymān xwarēd was ēwēnag wināh az-iš rawēd. (Jamasp-Asana, 1913, p.68)

می، پیمان (= اندازه) خور، چه کسی که می بی‌پیمان (= بی‌اندازه)  

 خورد بسیار گونه گناه از او رود (= سر زند). (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

گفتار 3

ohrmazd rōz may xwar ud huram bāš. (Jamasp-Asana, 1913, p.69)

اورمزد روز می بنوش و خرم (و شاد) باش. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

گفتار 4

māh rōz may xwar ud abāg dōstān wiyufsišn kun ud az māh ī xwadāy āyaft xwāh. (Jamasp-Asana, 1913, p.69)

ماه روز می خور و با دوستان شادی [و تفریح] کن و از ماه آیفت (= مراد) بخواه. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

گفتار 5

133- day-pad-mihr rōz sar šōy ud mōy ud nāxun wirāy ud angūr az razān abāz ō karxōš abgan tā weh be bawēd. (Jamasp-Asana, 1913, p.69)

دی به مهر روز سر بشوی و موی و ناخن را ویرای (= مرتب کن) و انگور از رزان (= باغ‌های انگور) به چرخشت افکن تا نیک بشود. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

گفتار 6

139- rām rōz zan xwāh ud kār ud rāmišn kun ud pēš dādwarān šaw tā pad pērōzīh ud bōxtagīh āyē. (Jamasp-Asana, 1913, p.70)

رام روز زن خواه و کار و رامش کن و پیش داوران شو تا با پیروزی و نجات آیی. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

متن دوم: اندرز اوشنر دانا

گفتار 1

31- pad *se tis mard bēš az-iš šāyēd gugārdan, pad *saxwan ī dānāgān ud wēnišn dōstān ud may māh rōz. (Dhabhar, 1930, p.4)

با سه چیز مرد می‌‌تواند اندوه را از [خود] دور کند، با سخن دانایان و دیدار دوستان و میِ ماه روز. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1393، ص70)

A man can allay his anxiety on account of three things: (1) by the discourse of the wise; (2) by the sight of friends and (3) by wine. (Dhabhar, 1930, p.17)

گفتار 2

33- čahār tis rāy mard zyāngārtar bawēd, was xwardan ī may ud waranīg pad zanān, was kardan ī nēw-ardaxšīr, naxčīr nē pad-paymānagīh. (Dhabhar, 1930, p.4)

به سبب چهار چیز مرد زیانکارتر باشد [و بیشتر آسیب می بیند]، بسیار خوردن می و هوس به زنان [و] بسیار نَرد [بازی] کردن [و] شکار بی‌اندازه. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1393، ص70)

A man becomes more harmful on account of four things: (1) excessive drinking of wine; (2) being lascivious with women; (3) excessive indulgence in Nīv-Artakhshīr and (4) hunting which is not in moderation. (Dhabhar, 1930, p.17)

متن سوم: خسرو قبادان و ریدک

گفتار 1

55- [haštom framāyēd] pursīd kū may-ē kadām weh ud xwaštar. (Jamasp-Asana, 1913, p.32)

هشتم شاهنشاه فرماید پرسیدن که کدام می‌ای (= شرابی) بهتر و خوش‌تر [است]. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

56- gōwēd rēdak kū anōšag bawād ēn and may hamāg nēk [ud] xwaš. (Jamasp-Asana, 1913, p.32)

ریدک گوید که انوشه باشید ! این چند می، همه نیک و خوش [است]. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

57- may [ī] kanīg ka nēk wirāyēnd ud may ī harīwag ud may ī marw-rōdīg ud may ī bustīg [ud] bādag ī halwānīg. (Jamasp-Asana, 1913, p.32)

میِ کنی (= متعلق به منطقه کن) که [آن را] نیک آرایند (= خوب صاف کنند) و می هراتی و می مرورودی و می بستی (= متعلق به منطقه بست) [و] بادۀ حلوانی. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

58- bē hamwār abāg may ī asūrīg [ud] *bādag ī wāzrangīg ēč may pahikār nēst. (Jamasp-Asana, 1913, p.32)

اما همواره با می آسوری و بادۀ بازرنگی (نزدیک شیراز امروزی، در اصطخر) هیچ می رقیب نیست. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

59- šāhān-šāh passandīd <ud> u-š pad rāst dāšt. (Jamasp-Asana, 1913, p.32)

شاهنشاه پسندید و آن را درست شمرد. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

گفتار 2

65- dahom framāyēd pursīdan kū andar may [fradom ud] dudīgar ud sidīgar ud čahārom [ud] panǰom ud šašom ud haftom čē gōwē. (Jamasp-Asana, 1913, p.33)

دهم فرماید پرسیدن که دربارۀ می، نخست و ددیگر و سدیگر و چهارم و پنجم و ششم و هفتم چه گویی؟ (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

66- gōwēd rēdak kū anōšag bawēd mardān ī pahlom andar may ī fradom hubōy ud dudīgar dārēnag ud sidīgar halīlag ī parwardag čahārom xāmīz ud panǰom bazmāwurd šašom weh šām ud haftom rōγn-handūdag *be-xuftag. (Jamasp-Asana, 1913, p.33)

گوید ریدک که انوشه باشید [ای] برترینِ مردان (= انسان‌ها)؛ دربارۀ می [این] که: نخست بوی خوش، دُدیگر [همراه با] دارینه، سدیگر [همراه با] هلیلۀ پرورده، چهارم [همراه با] خامیز و پنجم [همراه با] بزم‌آورد، ششم [همراه با یک] شام خوب و هفتم [همراه با شیرینی] روغن‌اندود [که] خوابانده شده [در شراب]. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

67- šāhān-šāh passandīd u-š pad rāst dāšt. (Jamasp-Asana, 1913, p.33)

شاهنشاه پسندید و آن را درست شمرد (= درست به شمار آورد). (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

متن چهارم: کارنامه‌ی اردشیر بابکان

گفتار 1

11- ardaxšīr pad ān saxwan menišn xwaš be būd wāz grift [ud] xwarišn xward. (Anklesaria, 1935, p.52)

اردشیر به آن سخن منش (= اندیشه) خوش ببود، واج گرفت (= دعای سفره خواند) و خورش خورد. (فره‌وشی، 1378، ص73)

12- u-šān may nē būd bē wašag *ō pēš āwurd ud mēzd rāyēnīd āfrīnagān kard. (Anklesaria, 1935, p. 52)

و ایشان را می نبود، اما وشک (= آبجو) پیش آوردند و میزد راینیدند (= مهیا کردند)، آفرینگان کردند. (فره‌وشی، 1378، ص73)

متن پنجم: مینوی خرد

گفتار 1

20- may rāy paydāg kū gōhr ī nēk ud wad pad may pad paydāgīh šāyēd madan, (Anklesaria, 1913, p.65)

درباره «مِی» پیداست که گوهر نیک و بد به می آشکار تواند شد، (تفضلی، 1379، ص 38)

گفتار 2

25- <pad> *wizōstan nē abāyēd. (Anklesaria, 1913, p.65)

پژوهش کردن لازم نیست. (تفضلی، 1379، ص 38)

26- čē ōy ī nēk-gōhr mard ī ka may xwarēd ēdōn homānāg čiyōn ǰāmag-ē ī zarrēn ud sēmēn ī and čand wēš abrōzēnd pāktar ud rōšntar bawēd, (Anklesaria, 1913, p.66)

چه مرد نیک‌گوهر چون می‌خورد مانند جام زرین و سیمین است که هر چه بیشتر آن را بیفروزند (=صیقل دهند)، پاک‌تر و روشن‌تر می‌شود، (تفضلی، 1379، ص 38)

27- ud menišn ud gōwišn ud kunišn frārōntar dārēd (Anklesaria, 1913, p.66)

و اندیشه و گفتار و کردار [خویش را] نیک‌تر دارد، (تفضلی، 1379، ص 38)

28- ud andar zan ud frazand ud hamahlān ud dōstān čarbtar ud šīrēntar bawēd (Anklesaria, 1913, p.66)

و نسبت به زن و فرزند و همالان (=دوستان، یاران) دوست‌تر و چرب‌تر و شیرین‌تر شود، (تفضلی، 1379، ص 38)

29- (ud pad har kār ud kirbag tuxšāgtar bawēd). (Anklesaria, 1913, p.66)

و به هر کار نیک کوشاتر شود. (تفضلی، 1379، ص 38)

30- ud ōy ī wad-gōhr mard ī ka may xwarēd xwēš-tan az paymān frāy menēd ud dārēd, (Anklesaria, 1913, p.66)

و مرد بدگوهر چون می‌ خورد خویشتن را از اندازه بیشتر اندیشد و پندارد، (تفضلی، 1379، ص 38)

31- ud abāg hamahlān nibard barēd ud čērīh nimāyēd ud afsōs ud riyahrīh kunēd, (Anklesaria, 1913, p.66)

و با همالان نبرد کند و چیرگی نشان دهد و افسوس (=مسخره) و استهزاء کند، (تفضلی، 1379، ص 38)

32- ud weh mardōm tar kunēd, (Anklesaria, 1913, p.66)

و مردم نیک را کوچک کند، (تفضلی، 1379، ص 38)

33- ud zan ud frazand ud mizdwar ud bandag ud paristār ī xwēš bēšēd, (Anklesaria, 1913, pp.66-67)

و به زن و فرزند و مزدور و بنده و پرستار خویش آزار رساند، (تفضلی، 1379، ص 38)

34- ud xwaran ī wehān wišōbēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

و مهمانی نیکان را بر هم زند، (تفضلی، 1379، ص 38)

35- ud āštīh be barēd ud anāštīh andar āwarēd. (Anklesaria, 1913, p.67)

و آشتی را ببرد و قهر آورد. (تفضلی، 1379، ص 38)

36- bē har kas pad paymān xwardan ī may *ōšyār abāyēd būdan (Anklesaria, 1913, p.67)

هر کس در به اندازه خوردن مِی باید هوشیار باشد، (تفضلی، 1379، ص 38)

37- čē az paymān xwardan ī may ēn and nēkīh awiš rasēd (Anklesaria, 1913, p.67)

چه از به‌اندازه خوردن می این چند نیکی بدو رسد: (تفضلی، 1379، ص 38)

38- čē xwarišn gugārēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

چه غذا را گوارد (=هضم کند)، (تفضلی، 1379، ص 38)

39- ud ātaxš abrōzēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

و آتش [در بدن] بیفروزد، (تفضلی، 1379، ص 38)

40- ud ōš ud wīr ud tōm ud xōn abzāyēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

و هوش و حافظه و تخم (=منی) و خون را بیفزاید، (تفضلی، 1379، ص 38)

41- ud bēš spōzēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

و رنج را دور کند، (تفضلی، 1379، ص 38)

42- ud gōnag abrōzēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

و گونه را (=رنگ چهره) بر افروزد، (تفضلی، 1379، ص 38)

43- ud tis ī framušt ayād kunēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

و چیز فراموش‌شده را به یاد آورد، (تفضلی، 1379، ص 38)

44- ud wehīh pad menišn gāh gīrēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

و نیکی در اندیشه جای گیرد، (تفضلی، 1379، ص 38)

45- ud wēnišn ī čašm ud ašnawišn ī gōš ud guftārīh ī uzwān abzāyēd, (Anklesaria, 1913, p.67)

و بینایی چشم و شنوایی گوش و گویایی زبان را بیفزاید، (تفضلی، 1379، ص 38)

46- ud kār ī kardan ud rāyēnīdan abāyēd rawāgtar bawēd, (Anklesaria, 1913, pp.67-68)

و کاری که باید کرد و انجام داد آسان‌تر شود، (تفضلی، 1379، ص 38)

47- ud pad *bālēn-gāh xwaš xufsēd ud sabuk āxēzēd, (Anklesaria, 1913, p.68)

و در بستر خوش خوابد و سبک برخیزد، (تفضلی، 1379، ص 38)

48- u-š ān bahrag rāy husrawīh ō tan ud ahlāyīh ō ruwān ud passand-iz ī wehān (wēš abzāyēd) abar rasēd. (Anklesaria, 1913, p.68)

و بدان جهت نیک‌نامی به تن و تقدس به روان رسد و مورد پسند نیکان قرار گیرد. (تفضلی، 1379، ص 38)

49- ud kē may frāy az paymān xwarēd ēn and āhōg pad-iš paydāg bawēd: (Anklesaria, 1913, p.68)

و هر که می بیش از اندازه خورد، این چند عیب در او پیدا شود: (تفضلی، 1379، ص 38)

50- čē-š xrad ud ōš ud wīr ud tōm ud xōn kāhēd, (Anklesaria, 1913, p.68)

چه خرد و هوش و حافظه و تخم و خونش را کاهش دهد، (تفضلی، 1379، ص 38)

51- ud ǰagar wināhēd ud wēmārīh handōzēd (Anklesaria, 1913, p.68)

و جگرش را تباه کند و بیماری اندوزد، (تفضلی، 1379، ص 38)

52- ud gōnag wardēnēd, (Anklesaria, 1913, p.68)

و رنگ گونه را برگرداند، (تفضلی، 1379، ص 38)

53- ud zōr ud pattūgīh kāhēd, (Anklesaria, 1913, p.68)

و زور و مقاومتش را کاهش دهد، (تفضلی، 1379، ص 38)

54- ud namāz ud stāyišn ī yazadān framušt bawēd, (Anklesaria, 1913, p.68)

و نماز و ستایش ایزدان فراموشش شود، (تفضلی، 1379، صص 38-39)

55- ud wēnišn ī čašm ud ašnawišn ī gōš ud guftārīh ī uzwān kem bawēd, (Anklesaria, 1913, p.68)

و بینایی چشم و شنوایی گوش و گویایی زبان کم شود، (تفضلی، 1379، ص 39)

56- ud hordād ud amurdād bēšēd, (Anklesaria, 1913, pp.68-69)

و خرداد و مرداد را بیازارد، (تفضلی، 1379، ص 39)

57- ud būšāsp kāmag warzēd, (Anklesaria, 1913, p.69)

و میل به خواب مفرط پیدا کند، (تفضلی، 1379، ص 39)

یادداشت: تحت‌اللفظی به معنی «کامِ بوشاسب را برآورَد، خواست بوشاسب را انجام دهد». بوشاسب، دیوِ کاهلی و خواب مفرط است. نیز نک: bušāsp ma warz «بیش از اندازه مخواب، تنبلی نکن» (مینوی خرد، فصل1، بند29)

58- u-š ān ī guftan ud kardan abāyēd akard mānēd, (Anklesaria, 1913, p.69)

و آنچه که باید بگوید و بکند، انجام‌نیافته بر جای ماند، (تفضلی، 1379، ص 39)

59- ud pad dušwārīh xufsēd ud axwašīhā āxēzēd, (Anklesaria, 1913, p.69)

و به دشواری بخوابد و به ناخوشی برخیزد، (تفضلی، 1379، ص 39)

60- ud ān bahrag rāy xwēš-tan ud zan ud frazand ud dōst ud xwēšāwand bēšīd ud dušrām, (Anklesaria, 1913, p.69)

و بدان جهت خویشتن و زن و فرزند و دوست و خویشاوندش آزرده و غمگین شوند، (تفضلی، 1379، ص 39)

61- ud must-abarmānd <ud> dušmen šād (Anklesaria, 1913, p.69)

و دشمن صلبی‌اش شاد شود، (تفضلی، 1379، ص 39)

62- ud yazadān az-iš nē hušnūd, (Anklesaria, 1913, p.69)

و ایزدان از او خشنود نباشند، (تفضلی، 1379، ص 39)

63- u-š dusrawīh ō tan ud druwandīh-iz ō ruwān rasēd. (Anklesaria, 1913, p.69)

و بدنامی به تن و بدکاری به روانش رسد. (تفضلی، 1379، ص 39)

متن ششم: شایست ناشایست 

گفتار 1

30- ka-š nasāy-ē az bērōn pad xumb-ē abāz ēstēd kē-š may andar, ā xumb rēman, may pāk. (Davar, 1912, p.7)

چون نسایی از بیرون بر خمی باز ایستد (=قرار گیرد) که مِی در آن [است]، پس خم ریمن، [اما] مِی پاک [است]. (مزداپور، 1369، ص16)

31- ud ka andarōn andar xumb, andar may be mīrēd, agar-iš hambun-iz mōy-ē ayāb garzag-ē pad xumb abāz nē ēstēd, may rēman ud xumb nē rēman. (Davar, 1912, p.7)

و چون اندرون، در خم، در مِی بمیرد، اگر اندک مویی [یا اندامی از نسا، و] یا گرزه (=مار، موش) بر خم بازنایستد، مِی ریمن [است]، و خم ریمن نه [باشد]. (مزداپور، 1369، ص16)

And when something dies inside, - in the jar, in the wine, - if even a little hair or a particle of it is not direct on the jar, the wine is polluted and the jar is not polluted. (Tavadia, 1930, p.42)

یادداشت: گرزه در فارسی به معنی «نوعی مار، مار بزرگ، موش» است (لغت‌نامه دهخدا، ذیل گرزه). در اینجا ممکن است garzag زائد باشد، چون در بند 33 گفته می‌شود اگر گرزه‌ای در خم شراب بمیرد، هم خم و هم شراب ریمن است.

32- ka xumb ī rōγn andar, u-š az bērōn nasā pad-iš abāz ēstēd, ēd-iz ka-š andarōn ēstēd, ēd rāy čē rōγn bērōn āyēd ud abāz ō [andarōn] šawēd, har dō rēman *xumb [ud] rōγn, ud xumb-iz pad huškwar tis andar kardan nē šāyēd. (Davar, 1912, p.7)

چون خمی که در روغن در [آن باشد]، از بیرون نسا بر آن باز ایستد، [پس] این نیز [چنان باشد] که [نسا] در درون آن ایستد؛ زیرا که روغن بیرون آید و باز به درون رود، هر دو ریمن [است]: خم و روغن؛ و خم را در خشکی نیز [هیچ] چیز در [آن] کردن نشاید (=جایز نیست). (مزداپور، 1369، ص17)

33- ka garzag-ē andar xumb-ē kē may andar, har dō agār ud rēman, čē paywēšag kunēd. (Davar, 1912, p.7)

چون گرزه‌ای (=ماری، موشی) در خمی [باشد] که مِی در [آن است]، هر دو کار نابردنی و ریمن [است]، زیرا سرایت عفونت می‌کند. (مزداپور، 1369، ص17)

گفتار 2

7- ēk ēn kū pad šab may ud sprahm ud ēč xwarišn-ē tis ō abāxtar rōn nē rēzišn čē druz ābus bawēd ka rēzēd yatā-ahū-wēryō-ē gōwišn. (Davar, 1912, p. 49)

یکی این که در شب مِی و گل و هیچ چیز خوردنی را به سوی شمال نباید ریخت، چه، دروج آبستن شود. اگر [این چیزها] ریخته شود، یک یتااهو ویریو باید گفت. (مزداپور، 1369، ص 123)

متن هفتم: سورْ سُخَن   

(سخنرانی که پیش از آغاز مهمانی گفته می‌شده است.)

گفتار 1

19- bē man saxwan wēš abāyēd guftan pēš ī ašmā wehān kū sagr hēm az xwarišn ud purr hēm az may ud huram hēm az rāmišn; bē ašmā wehān stāyišn ī yazadān ud āfrīn ī wehān bowandag guftan nē šāyēd ašmā wehān ēdar mad ēstēd har čē wehtar dānēd guft gōwēd. (Jamasp-Asana, 1913, pp.158-159)

اما من سخن بیش [از این] باید بگویم نزد شما نیکان، زیرا سیر هستم از خوراک و پر هستم از می و خرم هستم از رامش؛ اما [نزدِ] شما نیکان، ستایشِ ایزدان و آفرینِ نیکان را نمی‌توان کامل گفت؛ شما نیکان [که] اینجا آمده‌اید هرچه را بهتر می‌دانید گفتن، بگویید. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

20- čē man har čē farroxīhātar čē man ārd ud […] ud may azabar xward ēstēd xwaš xufsēd ud yazadān pad xwamn wēnēd ud drust āxēzēd ud pad kār ud kirbag kardan tuxšāg bawēd čē az bun-dahišnī tā frazām-kārīh ōy farroxīhātar kē yazadān ōy pad frārōnīh tuxšāgīh arzānīg dārēd. (Jamasp-Asana, 1913, p.159)

چه من هرچه فرخ‌تر [هستم]، چه من آرد و ؟ و مِیِ فراوان خورده‌ام. خوش بخوابید و ایزدان در خواب ببینید و سلامت برخیزید و به کار و کرفه کردن کوشا باشید زیرا از آغاز آفرینش تا پایانِ کار کسی فرخ‌تر [و سعادتمندتر است] که یزدان او را به دلیل پرهیزکاری و کوشایی، شایسته می‌شمارد. (گشتاسب و حاجی‌پور، 1398)

متن هشتم: گزیده‌های زادسپَرَم  

گفتار 1

46- ud ān-iz gōwēd kū: az xōn, kōdak-may čiyōn may xwad xōn ast; ast ī urwarīg <ī> ō drust-čihrīh ī xōn ayārtar. (Anklesaria, 1964, p. 32)

و آن نیز گوید که: «از خون کودک می (= نبید، شراب)، چون می خود خون است که [از دیگر داروهای] گیاهی برای درست‌چهری (= سلامت) خون مددکارتر است». (راشدمحصل، 1385، ص 46-47)

گفتار 2

50- ahlawān-iz abāz ō zamīg āyēnd ud nē pad ān <ī> čihrag ī ka be widard hēnd ud nē az ān āmēzišn ī ka pēš *passāzīhist [hēnd], bē rōšn gil, ī [bē] az tārīkīh, āb ī bē az zahr ud ādur ī bē az dūd, hu-bōy, *wād [ī] purr-drōdīh, passāxtag bawānd tanōmandān. (Anklesaria, 1964, p. 162)

پرهیزکاران نیز به زمین باز آیند [اما] نه بدان چهره که بگذشتند (= مردند) و نه از آن آمیزه (= ترکیب) که پیش ساخته شدند؛ بلکه تنداران [از] گل روشن بدون تاریکی، آب بدون زهر و آتش بدون دود، [از] باد خوشبوی پر از درودی (= سلامت) ساخته باشند. (راشدمحصل، 1385، ص 106-107)

51- u-šān *ast pad rōšnīh ōwōn homānāg čiyōn bēlūr abar az gōhrān, u-šān gōšt abar ast homānāgīh *ōwōn čiyōn wissad az draxtān; u-šān pay abar ast ōwōn homānāg paywastag, čiyōn zanǰīrag ī zarrēn pad bēlūr [ī] wirāstag. u-šān xōn andar rāgān ōwōn homānāg tazēnd čiyōn may ī bōyāg pad ǰām ī zarrēn; u-šān āmēzišn andar tan hubōytar hēnd; kū mušk ud ambar ud *kāpūr. kē buland bawēnd, ud gišnag, paymānīg bawēnd, pad paymān ī gayōmart. pad bašn [ud] čihrag homānāg ō čehel-sālān. (Anklesaria, 1964, p. 163)

استخوان ایشان به روشنی آن چنان است که بلور از گوهرها، و گوشت ایشان بر استخوان چنان است که بسّد از درختان؛ پی ایشان بر استخوان چنان پیوسته است که زنجیره زرین در بلور ویراسته (= تراشیده)، خون در رگ‌های ایشان بدان گونه جریان دارد که می بویا در جام زرین؛ آمیزه‌ها در تن ایشان خوشبوی‌تر از مشک و عنبر و کافورند. بلند و کوتاه [اما] متناسب باشند به اندازه کیومرث به بالا و چهره مانند چهل سالگان. (راشدمحصل، 1385، ص 107)